Five Mystical Songs is een muziekstuk dat is gecomponeerd door Vaughan Williams en dat bestaat uit 5 delen:
- Five Mystical Songs: Easter
- Five Mystical Songs: I Got Me Flowers
- Five Mystical Songs: Love Bade Me Welcome
- Five Mystical Songs: The Call
– - Five Mystical Songs: Antiphon
Over Five Mystical Songs
Ralph Vaughan Williams werd in 1872 geboren in Down Ampney en stierf in 1958 in Londen. Hij studeerde onder meer bij Bruch in Berlijn en bij Ravel in Parijs. Zijn voorliefde voor volksliedjes, waarvan hij er meer dan 800 verzamelde, heeft zijn compositorische taal beïnvloed, evenals zijn belangstelling voor vroege Engelse muziek.
De Five Mystical Songs dateren uit 1911 en zijn een goed voorbeeld van het vroege werk van de componist. De vijf liederen, Easter, I Got me Flowers, Love Bade me Welcome, The Call en Antiphon zijn toonzettingen van gedichten van George Herbert (1593-1633). Deze Engelse dichter en geestelijke behoort tot de ‘metafysische dichters’, een groep 17de-eeuwse dichters die gekenmerkt wordt door een intellectualistische benadering van het onderwerp en het gebruik van ‘gewone’ woorden, gecombineerd met religieus pathos en verrassende metaforen.
De vertaling is vrij letterlijk en werd gemaakt voor oratoriumvereniging Cantarella, om enigszins een idee te krijgen wat we zingen.
Patty Adelaar (2001/2010)
- EASTER
Rise, heart; thy Lord is risen.
Sing his praise without delays,
Who takes thee by the hand, that thou likewise With him may’st rise:
That, as his death calcined thee to dust,
His life may make thee gold, and much more, Just.
Awake, my lute, and struggle for thy part
With all thy art.
The cross taught all wood to resound his name Who bore the same.
His stretched sinews taught all strings, what key Is best to celebrate this most high day.
Consort both heart and lute, and twist a song Pleasant and long:
Or since all music is but three parts vied, And multiplied;
O let the blessed Spirit bear a part,
And make up our defects with his sweet art.
- I GOT ME FLOWERS
I got me flowers to strew thy way;
I got me boughs off many a tree:
But thou wast up by break of day,
And brought’st thy sweets along with thee.
The Sun arising in the East,
Though he give light, and the East perfume; If they should offer to contest
With thy arising, they presume.
Can there be any day but this,
Though many suns to shine endeavour? We count three hundred, but we miss: There is but one, and that one ever.
- PASEN
Sta op, hart, uw Heer is opgestaan.
Zing zonder dralen hem lof toe die u
bij de hand neemt, opdat ook u
met hem zult opstaan:
zoals u door zijn dood tot stof bent vergaan,
zo maakt dan zijn leven het uwe tot goud en, veeleer, gerechtvaardigd.
Word wakker, luit, en neem jouw aandeel op je met al je kunsten.
Het kruis leerde al het hout zijn naam te laten weerklinken, van degene die het heeft gedragen.
Zijn uitgerekte pezen leerden alle snaren in welke toonaard deze hoogste dag het beste kan worden gevierd.
Speel samen, hart en luit, en weef een lied, aangenaam en lang:
Omdat echter alle muziek op drie pijlers berust, wedijverend en groeiend,
laat dan ook de gezegende Geest zijn aandeel dragen, En onze fouten goedmaken met zijn zoete kunst.
- IK HAALDE BLOEMEN
Ik haalde bloemen om op uw weg te strooien Ik haalde takken van menig boom:
Maar gij stond op bij het krieken van de dag En nam uw gaven met u mee.
De zon die in het Oosten rijst,
Al geeft hij licht en geeft het Oosten geur: Zouden zij met uw opstanding willen wedijveren, dan waren ze aanmatigend.
Kan er ooit een andere dag dan deze zijn,
Al pogen ook vele zonnen te schijnen?
We tellen er driehonderd, maar we vergeten: Er is er maar één en die ene is voor eeuwig.
- LOVE BADE ME WELCOME
Love bade me welcome; yet my soul drew back, Guilty of dust and sin.
But quick-eyed Love, observing me grow slack From my first entrance in,
Drew nearer to me, sweetly questioning,
If I lack’d any thing.
A guest, I answer’d, worthy to be here: Love said, You shall be he.
I the unkind, ungrateful? Ah, my dear, I cannot look on thee.
Love took my hand, and smiling did reply, Who made the eyes but I?
Truth, Lord, but I have marr’d them:
let my shame Go where it doth deserve.
And know you not, says Love, who bore the blame? My dear, then I will serve.
You must sit down, says Love, and taste my meat: So I did sit and eat.
- THE CALL
Come, my Way, my Truth, my Life: Such a Way, as gives us breath: Such a Truth, as ends all strife: Such a Life, as killed death.
Come, my Light, my Feast, my Strength: Such a Light, as shows a feast:
Such a Feast, as mends in length:
Such a Strength, as makes his guest.
Come, my Joy, my Love, my Heart: Such a Joy, as none can move: Such a Love, as none can part: Such a Heart, as joys in love.
- ANTIPHON
Let all the world in every corner sing, My God and King.
The heavens are not too high,
His praise may thither fly:
The earth is not too low,
His praises there may grow.
Let all the world in every corner sing, My God and King.
The Church with Psalms must shout, No door can keep them out:
But above all, the heart
Must bear the longest part.
Let all the world in every corner sing, My God and King. - LIEFDE HEETTE ME WELKOM
Liefde heette me welkom; toch schrok mijn ziel terug, Schuldig aan stof en zonde.
Maar Liefde met haar scherpe blik, ziende hoe ik achterbleef Zodra ik eenmaal binnen was,
Kwam dichter bij me, vriendelijk vragend
Of ik iets miste.
Een gast, antwoordde ik, die het waard is hier te zijn. Liefde zei: jij zult hem zijn.
Ik, de onaardige, de ondankbare? Ach, m’n beste,
Ik durf mijn ogen niet naar u op te slaan.
Liefde nam mijn hand en antwoordde glimlachend: Wie anders dan ik maakte die ogen?
Dat is waar, Heer, maar ik heb ze ontsierd,
Laat mijn schaamte gaan waar hij verdient te gaan.
En weet je niet, zegt Liefde, wie de schuld droeg?
M’n beste, dan zal ik u bedienen.
Jij moet gaan zitten, zegt Liefde, en mijn vlees proeven: Dus ging ik zitten en at.
- DE OPROEP
Kom, mijn Weg, mijn Waarheid, mijn Leven: Een Weg die ons adem geeft,
Een Waarheid die elke strijd beëindigt,
Een Leven dat een eind maakt aan de dood.
Kom, mijn Licht, mijn Feestmaal, mijn Kracht: Een Licht dat een feestmaal toont,
Een Feestmaal dat door zijn overvloed herstelt, Een Kracht die de gast sterkt.
Kom, mijn Vreugde, mijn Liefde, mijn Hart: Een Vreugde door niets te schokken
Een Liefde door niets te scheiden,
Een Hart dat zich in de liefde verblijdt.
- BEURTZANG
Laat heel de wereld in elke uithoek zingen: Mijn God en Koning.
De hemel is niet zo hoog
Of gezang te Zijner ere kan derwaarts vliegen. De aarde is niet zo laag
Of liederen te Zijner ere kunnen er groeien. Laat heel de wereld in elke uithoek zingen: Mijn God en Koning.
De Kerk moet met psalmen roepen,
Geen deur kan deze buitensluiten:
Maar bovenal moet het hart
Het grootste aandeel dragen.
Laat heel de wereld in elke uithoek zingen: Mijn God en Koning.